
Naukowcy z UJ współodkrywcami wysokoenergetycznego promieniowania gamma z dżetu w Centaurus A
7 lipca 2020, 12:28W czasopiśmie „Nature” ukazała się praca badaczy z międzynarodowego obserwatorium H.E.S.S. (w tym zespołu z Obserwatorium Astronomicznego UJ), prezentująca odkrycie wysokoenergetycznej emisji gamma z relatywistycznej strugi, „dżetu”, bliskiej aktywnej galaktyki Centaurus A („Cen A”)

Fizycy mają najlepszy dowód na istnienie anyonów. Mogą one posłużyć do budowy komputera kwantowego
7 lipca 2020, 10:34Fizycy donoszą o zdobyciu pierwszego bezsprzecznego dowodu na istnienie anyonów, cząstek, których istnienie zostało zaproponowane przed ponad 40 laty. Anyony to kwazicząstki, które nie są ani fermionami, ani bozonami zatem podlegają statystyce innej niż statystyka Fermiego-Diraca i Bosego-Einsteina. Anyony mogą istnieć w przestrzeni dwuwymiarowej.

Antyferromagnetyk przenosi i wzmacnia prądy spinowe. Szansa na szybki energooszczędny transfer danych
6 lipca 2020, 05:09Główny autor badań, Maciej Dąbrowski z University of Exeter mówi, że uzyskane przez nas eksperymentalne potwierdzenie istnienie mechanizmu przemijających fal spinowych pokazuje, że transfer momentu pędu pomiędzy spinami a strukturą krystaliczną antyferromagnetyka można uzyskać w cienkowarstwowym NiO. To otwiera drogę do zbudowania nanoskalowych wzmacniaczy prądu spinowego.

Rzeźba pokazuje w czasie rzeczywistym temperaturę wody na terenie Wielkiej Rafy Koralowej
3 lipca 2020, 17:15Pod koniec 2019 r. w Townsville, mieście portowym w północno-wschodniej Australii, stanęła rzeźba Ocean Siren, która w czasie rzeczywistym za pomocą zmiany barw pokazuje temperaturę wody w okolicach wchodzącej w skład Wielkiej Rafy Koralowej Davies Reef. To pomysł Jasona deCairesa Taylora na pokazanie ocieplenia klimatu, które zagraża Wielkiej Rafie, podlegającej kolejnym niszczycielskim epizodom bielenia. Modelką pozującą Taylorowi była Takoda Johnson, studentka o aborygeńskich korzeniach.

Energia z węgla przegrywa konkurencję cenową na większości rynków
2 lipca 2020, 11:00Eksperci z Rocky Mountain Institute opublikowali raport, z którego dowiadujemy się, że koszty produkcji energii z węgla osiągnęły punkt zwrotny i obecnie energia ta na większości rynków przegrywa konkurencję cenową z energią ze źródeł odnawialnych. Z analiz wynika, że już w tej chwili koszty operacyjne około 39% wszystkich światowych elektrowni węglowych są wyższe niż koszty wybudowania od podstaw nowych źródeł energii odnawialnej.

Być może jeszcze za naszego życia uda się zbudować przenośny wykrywacz fal grawitacyjnych
1 lipca 2020, 13:06Przed czterema laty informowaliśmy o jednym z największych odkryć naukowych obecnego wieku – zarejestrowaniu fal grawitacyjnych. Zostały one zauważone przez LIGO. W każdym z dwóch laboratoriów LIGO pracuje interferometr w kształcie litery L. Długość każdego z ramion wynosi 4000 metrów. Teraz naukowcy proponują wybudowanie 1000-krotnie mniejszego przenośnego interferometru, który mógłby wykrywać fale grawitacyjne w każdym laboratorium na świecie.

Włosi złapali neutrina z jądra Słońca i potwierdzili zachodzące w nim procesy
25 czerwca 2020, 13:03Dzięki wykryciu neutrin pochodzących z jądra Słońca fizycy byli w stanie potwierdzić ostatni brakujący element opisu fuzji zachodzącej wewnątrz naszej gwiazdy. Potwierdzili tym samym obowiązujący od dziesięcioleci model teoretyczny przewidujący, że część energii słonecznej pochodzi z łańcucha reakcji, w którym udział mają atomy węgla i azotu.

Niezwykły sygnał w falach grawitacyjnych. Rekordowa gwiazda neutronowa czy rekordowa czarna dziura?
24 czerwca 2020, 10:33Niezwykły sygnał, zauważony w falach grawitacyjnych, rzuca nowe światło na „lukę masy” pomiędzy gwiazdami neutronowymi, a czarnymi dziurami. Naukowcy od kilkudziesięciu lat nie wiedzą, czy i co znajduje się pomiędzy tymi obiektami. Teraz mają dowód, że coś tam jest.

Eksperyment potwierdza, że zaawansowana cywilizacja może pozyskać energię z czarnej dziury
23 czerwca 2020, 18:25Na Uniwersytecie w Glasgow po raz pierwszy eksperymentalnie potwierdzono teorię dotyczącą pozyskiwania energii z czarnych dziur. W 1969 roku wybitny fizyk Roger Penrose stwierdził, że można wygenerować energię opuszczając obiekt do ergosfery czarnej dziury. Ergosfera to zewnętrzna część horyzontu zdarzeń. Znajdujący się tam obiekt musiałby poruszać się szybciej od prędkości światła, by utrzymać się w miejscu.

CERN chce wybudować 100-kilometrowy akcelerator cząstek. Ma być 6-krotnie potężniejszy od LHC
19 czerwca 2020, 13:41Rada CERN jednogłośnie przyjęła dzisiaj plan dotyczący strategii rozwoju badań nad fizyką cząstek w Europie. Plan zakłada m.in. wybudowanie 100-kilometrowego akceleratora cząstek. The European Strategy for Particle Physics został po raz pierwszy przyjęty w 2006 roku, a w roku 2013 doczekał się pierwszej aktualizacji. Prace nad jego obecną wersją rozpoczęły się w 2018 roku